Door Jeroen Deen

Met ruim 20 jaar professionele ervaring als ontwerper weet ik dat het gevaarlijk kan zijn om bij het eerste het beste goede idee meteen aan de slag te gaan. Daarom spreek ik graag zo vroeg mogelijk in het traject met mijn opdrachtgever. Dat spreken is in eerste instantie vooral luisteren. Omdat ik geen standaardproducten verkoop moet ik het juist van het luisteren hebben. Alles is immers maatwerk.

Design gaat over het hebben van een plan, een strategie. Op het moment dat er ‘iets’ gemaakt moet gaan worden moet je weten waar het voor is. Wat het moet gaan doen, wat het effect is. Welk probleem het op moet lossen. En voordat je met een oplossing komt moet je exact weten wat het probleem is. En dan pas komt het idee, het concept, het ontwerp en de uitvoering. Zo’n proces zou er ongeveer zo uit kunnen zien:

Conceptfase: de gestelde vraag wordt zo uitgebreid mogelijk beantwoord, de antwoorden worden getrechterd en daaruit komt een concept-oplossing. Dit concept wordt getoetst door te kijken of dit een oplossing is voor het werkelijke probleem. Als dat niet zo is, dan is er waarschijnlijk een verkeerde vraag gesteld. En dat kun je maar beter zo vroeg mogelijk weten!

Ontwerpfase: het getoetste concept gaat door een filter van randvoorwaarden (kosten, tijd, mogelijkheden) en wordt vervolgens uitgewerkt tot een ontwerp. Nu wordt meteen duidelijk waarom er een verschil is tussen een concept en een ontwerp. Je zou kunnen zeggen dat het ontwerp de SMART-versie is van het concept. Ook nu is het van wezenlijk belang om het ontwerp te toetsen aan de oorspronkelijke probleemstelling, om vervolgens over te gaan naar de productiefase.

Productiefase: dit is meestal de duurste fase. Er wordt ingekocht, uren worden gemaakt, er moet iets worden gebouwd. Dan is het heel fijn om te kunnen werken aan de hand van een goed ontwerp. Je wilt in deze fase liever geen verrassingen, want ‘foutjes’ zijn hier vaak tientallen malen duurder dan wanneer ze in de concept- of ontwerpfase worden gemaakt.

Zoek problemen!

In principe geldt dit schema voor elke professional die een vraag of wens van een opdrachtgever goed wil beantwoorden. Of je nu verzekeringen verkoopt of gereedschap, het gaat altijd om waar de klant mee geholpen is. Probeer dus zo snel mogelijk de vraag achter de vraag oftewel het werkelijke probleem te vinden. Het is natuurlijk heel hip om te zeggen dat je niet denkt in problemen maar in oplossingen. Niks mis mee, als je de goede volgorde maar hanteert 🙂

Jeroen Deen / Deen Design
concept en ontwerp voor visuele communicatie
www.jddd.nl